- Tổng quan
Thai bám vết mổ cũ là một dạng thai ngoài tử cung, chiếm khoảng 1% trong số tất cả các trường hợp thai ngoài tử cung. Là một tình trạng hiếm gặp và có khả năng đe dọa tính mạng xảy ra khi phôi thai làm tổ và phát triển bên trong vết sẹo mổ lấy thai trước đó hoặc các vết sẹo khác trên tử cung.
- Yếu tố nguy cơ
Các loại phẫu thuật liên quan đến cơ tử cung như mổ lấy thai, bóc nhân xơ, may tái tạo tử cung.
Tiền căn nong và nạo lòng tử cung trước đó.
Tiền căn nhau bám bất thường (nhau tiền đạo, nhau cài răng lược).
Tiền căn bóc nhau bằng tay.
Thai ngoài tử cung.
Thụ tinh trong ống nghiệm.
- Chẩn đoán
Triệu chứng:
– Trễ kinh
– Đau bụng
– Xuất huyết âm đạo bất thường
Tuy nhiên đa số bệnh nhân không có triệu chứng mà được phát hiện tình cờ qua siêu âm.
Siêu âm: chẩn đoán thai bám vết mổ cũ có thể khó khăn do tình trạng này hiếm gặp và biểu hiện lâm sàng đa dạng, đánh giá bằng siêu âm sớm là rất quan trọng để phát hiện tình trạng này. Siêu âm qua ngã âm đạo đóng vai trò quan trọng trong việc phân biệt hình ảnh túi thai bám vết mổ cũ với các loại thai ngoài tử cung khác.
Siêu âm doppler: tăng khả năng chẩn đoán của siêu âm ngã âm đạo bằng việc đánh giá lưu lượng dòng máu, kháng lực và chỉ số mạch đập quanh túi thai. Hình ảnh mạch máu quanh túi thai -> phân biệt giữa thai sống tại sẹo mổ lấy thai với thai chết trong tử cung.
Chụp cộng hưởng từ (MRI): hổ trợ cho siêu âm trong chẩn đoán thai ở vết mổ cũ. Dùng cho các trường hợp siêu âm ngã âm đạo và Doppler màu không kết luận được.
Định lượng β-hCG: theo dõi liên tục nồng độ beta-human chorionic gonadotropin (β-hCG) trong huyết thanh và quan sát chặt chẽ các triệu chứng lâm sàng để chẩn đoán chính xác.
- Điều trị
Điều trị nội khoa: sử dụng Methotrexate (MTX) khi thai < 12 tuần, huyết động ổn định, không có chống chỉ định dùng MTX.
Điều trị ngoại khoa:
- Phẫu thuật cắt bỏ khối thai và bảo tồn tử cung nếu được hoặc cắt tử cung hoàn toàn do nguy cơ chảy máu nhiều.
- Ngừa thai ít nhất 12-24 tháng sau điều trị, không sử dụng dụng cụ tránh thai.
- Biến chứng
- Nhau cài răng lược
- Vỡ tử cung
- Xuất huyết tử cung ồ ạt
- Xâm lấn bánh nhau vào bàng quang
- Nguy cơ cắt tử cung cao, tăng tỷ lệ tử cung
BsCKI Nguyễn Thị Ngọc Huyền
Tài liệu tham khảo:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10298845/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10321345/
- Phác đồ điều trị sản phụ khoa bệnh viện Hung Vương