Phòng Điều dưỡng
Dù muốn hay không thì mang thai luôn đi cùng với tăng cân. Cùng tìm hiểu xem bạn nên tăng cân bao nhiêu khi mang thai là hợp lý nhé.
Phụ nữ tăng cân hợp lý trong thai kỳ giúp thai nhi có sự phát triển ổn định về sức khỏe. Đồng thời, giúp mẹ dễ dàng giảm cân sau sinh hơn. Để biết được tình trạng cân nặng có phù hợp không, thai phụ nên tính chỉ số BMI mang thai. Chỉ số BMI mang thai xác định cơ thể đang trong tình trạng thừa cân hay béo phì và có phương pháp điều chỉnh. Bởi không phải thai phụ tăng cân càng nhiều càng tốt cho thai nhi. Do đó, thai phụ tăng bao nhiêu cân là hợp lý được nhiều người quan tâm.
Thai phụ tăng cân như thế nào là hợp lý?
Sự tăng cân của thai phụ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cân nặng của thai nhi, nhau thai, nước ối, thể tích máu, mỡ tăng… Theo WHO (Tổ chức y tế thế giới) cho biết, sự tăng cân trong thai kỳ được tính dựa vào chỉ số khối lượng cơ thể BMI của người mẹ trước khi mang thai.
Công thức tính chỉ số BMI = cân nặng (kg) / [chiều cao x chiều cao] (m)
Nếu cơ thể mẹ có cân nặng bình thường trước khi mang thai (BMI khoảng 18.5 – 24.9) thì mức tăng cân lý tưởng của người mẹ là 10-12kg, cụ thể:
- 3 tháng đầu thai kỳ: tăng 1kg
- 3 tháng giữa thai kỳ: tăng 4 – 5kg
- 3 tháng cuối thai kỳ: tăng 5 – 6 kg
Nếu người mẹ nhẹ cân trước khi mang thai (BMI <18.5): mức tăng cân nên đạt khoảng 25% so với cân nặng trước khi mang thai, khoảng 12.7-18.3kg. Nếu mẹ bị thừa cân hoặc béo phì (BMI từ 25 trở lên): mức tăng cân lý tưởng là 15% cân nặng trước khi mang thai, thông thường là 7-11.3kg. Trong trường hợp người mẹ mang song thai: nên tăng khoảng 16-20.5kg.
Chỉ có số BMI mang thai có ý nghĩa gì?
Theo các bác sĩ sản khoa, phụ nữ mang thai hay bình thường khi chỉ số BMI quá cao hoặc quá thấp để tiềm ẩn nguy cơ nhiều bệnh. Khi chỉ số BMI của mẹ bầu quá thấp, quá trình tăng cân quá ít sẽ gây ra tình trạng sinh non, trẻ sinh thiếu cân, không có sữa cho con bú.
Phụ nữ tăng cân hợp lý trong thai kỳ giúp thai nhi có sự phát triển ổn định về sức khỏe
Ngược lại, nếu tăng cân quá nhiều mẹ bầu sẽ gặp phải tình trạng khó sinh, sinh con quá to dễ dẫn đến các vấn đề tiểu đường, rạn bụng, trĩ, các vấn đề liên quan đến xương chậu. Ngoài ra, mẹ bầu còn thấy khó khăn trong cuộc sống sinh hoạt, di chuyển, gây chèn ép lên các bộ phận như tim, gan, thận… Do đó, theo dõi chỉ số BMI khi mang thai là điều cần thiết và quan trọng để mẹ có thể cân đối chế độ dinh dưỡng cho phù hợp. Không nên ăn quá nhiều cũng như quá ít. Một số lưu ý để thai phụ tăng cân hợp lý:
- Chế độ dinh dưỡng khi mang thai
Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, đúng cách giúp mẹ tăng cân kiểm soát, không chỉ có thân hình cân đối mà còn giúp bé phát triển toàn diện. Do đó, mẹ nên điều chỉnh khẩu phần ăn hàng ngày đối với các nhóm chất: tinh bột, chất béo, đạm, vitamin, khoáng chất.
Ngoài ra, cần ăn nhiều rau xanh, trái cây hằng ngày, những thực phẩm giàu dinh dưỡng như sữa chua, trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa. Bổ sung thêm các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám vào trong bữa phụ để có thêm dưỡng chất nuôi dưỡng thai nhi.
Với những phụ nữ có chỉ số BMI cao, có thể kiểm soát bằng cách chia nhỏ thành 5-6 bữa ăn nhỏ mỗi ngày thay vì 3 bữa chính. Hạn chế ăn thức ăn nhanh, bánh kẹo, các loại nước ngọt, đồ uống có ga… Ưu tiên chế biến thực phẩm theo cách luộc, hấp và hạn chế đồ chiên xào nhiều dầu mỡ.
- Chế độ tập luyện
Ngoài chế độ ăn uống hợp lý thì luyện tập khi mang thai cũng mang lại hiệu quả tuyệt vời cho cả hai mẹ con. Tập luyện vừa phải giúp cung cấp năng lương, cải thiện tuần hoàn máu, ngăn chặn tăng cân mất kiểm soát. Đặc biệt, còn ngăn ngừa tốt các bệnh liên quan đến thai nhi, giảm đau lưng, giảm nguy cơ tiền sản giật, giúp cơ thể nhanh phục hồi và giữ gìn vóc dáng.
Một số hình thức tập luyện phù hợp nếu thai phụ muốn duy trì chỉ số BMI lý tưởng: đi bộ, chạy bộ, tập yoga bầu, bơi lội, massage thư giãn, các bài tập Kegel hay bài tập cho sàn chậu… Mỗi ngày chỉ cần 40-60 phút chia làm 2 -3 lần tập là bạn đã có cơ thể khỏe mạnh, một thân hình dẻo dai.
Nhìn chung, chỉ số BMI khi mang thai phần nào phản ánh được tình trạng sức khỏe của mẹ bầu cũng như thai nhi. Nếu muốn biết mình có đang tăng cân hợp lý hay không, hãy thường xuyên tính và theo dõi chỉ số này.
Nguồn tài liệu tham khảo: http://www.vam.orq.vn