SỐT XUẤT HUYẾT KHI MANG THAI: MẸ BẦU ĐỪNG CHỦ QUAN

DANH MỤC CHIA SẼ

Bs Phạm Văn Dương

(Khoa sanh – cấp cứu)

1. Tình hình dịch sốt xuất huyết hiện nay

Việt nam là một quốc gia nằm trong vùng dịch tễ của bệnh sốt xuất huyết.

Theo Sở Y tế An Giang, trong 3 tháng đầu năm 2022, bệnh sốt xuất huyết tại An Giang bùng phát mạnh, đứng thứ 2 khu vực phía Nam, chỉ sau TP. Hồ Chí Minh. Toàn tỉnh đã ghi nhận 909 ca mắc sốt xuất huyết, tăng 232% so cùng kỳ năm trước, 10/11 huyện, thị xã, thành phố có số ca mắc tăng vượt trên 100% so với cùng kỳ.

Lý giải nguyên nhân dịch SXH bùng phát mạnh, Ths.Bs.Lê Minh Uy (P.GĐ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh AG) chỉ ra 1 số nguyên nhân: Mùa mưa năm nay đến sớm; người dân ngại đến bệnh viện vì lo sợ lây lan dịch Covid-19; người dân dễ nhầm lẫn biểu hiện ban đầu của nhiễm Covid-19 và SXH, nên nhiều trường hợp đến bệnh viện trễ, tình trạng nặng.

2. Nguyên nhân gây sốt xuất huyết khi mang thai là gì?

Sốt xuất huyết là bệnh gây ra do vi-rút Dengue, lây truyền qua vết đốt của muỗi nhiễm bệnh. Ngoài ra, bệnh còn có thể lây lan ngay lập tức từ người bệnh sang người lành qua trung gian muỗi đốt. Khi một con muỗi mang mầm bệnh đốt vào cơ thể người, virus này sẽ xâm nhập vào máu và gây ra sốt xuất huyết. Sốt xuất huyết nặng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Hiện nay bệnh vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cũng như chưa có vắc-xin phòng ngừa nhưng phát hiện sớm và đến sớm các cơ sở y tế để được chăm sóc y tế đúng cách có thể làm giảm tỷ lệ tử vong xuống dưới 1%.

3. Triệu chứng của sốt xuất huyết khi mang thai là gì?

¤ Sốt cao đột ngột 39 – 40 độ C, liên tục, khó hạ sốt, kéo dài từ 2-7 ngày

¤ Đau đầu, đau mỏi người, nhức hốc mắt

¤ Nổi ban và có các nốt đỏ trên da

¤ Chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam, nôn ra máu, đi ngoài phân đen

¤ Cơ thể mất nước, khát nước, tiểu ít, đau bụng, nôn ói nhiều, tay chân lạnh, vật vã

¤ Nặng hơn sẽ có biểu hiện choáng, mạch nhanh, huyết áp tụt.

4. Sốt xuất huyết ảnh hưởng đến thai kỳ như thế nào?

Sốt xuất huyết trong thai kỳ là một tình trạng nguy hiểm vì có thể gây ra nhiều biến chứng nặng nề cho mẹ và thai nhi.

*** Ở phụ nữ mang thai, vi-rút có khả năng gây bệnh nặng hơn do sự suy giảm hệ miễn dịch trong thai kỳ, gây ra 1 số biến chứng:

◦ Làm tăng nguy cơ sẩy thai, thai chết lưu ở những tháng đầu thai kỳ

◦ Tăng nguy cơ mắc tiền sản giật (Tăng huyết áp khi mang thai)

◦ Tăng nguy cơ sanh non

◦ Vào cuối thai kỳ hoặc trong khi chuyển dạ có thể gây xuất huyết nhiều, băng huyết sau sinh.

◦ Thậm chí tử vong do thoát huyết tương hoặc xuất huyết nặng gây sốc giảm thể tích.

*** Ở thai nhi, khi mẹ bầu bị SXH có thể gây nên các tác động xấu cho thai:

◦ Trẻ sinh nhẹ cân

◦ Sinh non

◦ Ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của thai nhi

◦ Thậm chí là suy thai và tử vong cho thai nhi.

5. Mẹ bầu cần làm gì khi nghi ngờ bị sốt xuất huyết?

- Đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán xác định bệnh và có phương án điều trị phù hợp.
- Hạ sốt bằng paracetamol 10-15 mg/kg cân nặng nếu sốt trên 38 độ C.
- Uống thật nhiều nước và các loại nước trái cây giàu vitamin C.
- Ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu. Tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng.
- Mặc thoáng mát, nghỉ ngơi tại giường, hạn chế đi lại.
- Nếu gần ngày dự sinh, bạn nên chọn sinh tại các bệnh viện lớn có khả năng xử trí kịp thời các biến chứng nguy hiểm xảy ra trong và sau sinh cho mẹ và bé. (Bệnh viện Sản Nhi An Giang).
- Tuân thủ phác đồ điều trị và những hướng dẫn của nhân viên y tế.
- Nếu mẹ bầu đang tự theo dõi tại nhà và có một trong các dấu hiệu bệnh nặng sau đây, mẹ bầu nên đến bệnh viện ngay để được cấp cứu kịp thời:

+ Đau bụng dữ dội hoặc đau cơ

+ Nôn ói liên tục (ít nhất 3 lần trong 1 giờ)

+ Chảy máu mũi hoặc chảy máu chân răng

+ Nôn ra máu hoặc có máu trong phân

+ Thở nhanh, khó thở

+ Cảm thấy mệt mỏi nhiều, tay chân lạnh, vật vã, lừ đừ.

LƯU Ý:

+ Không tự truyền dịch khi không có chỉ định của bác sỹ.

+ Không dùng các thuốc hạ sốt khác không phải paracetamol (nếu dùng hỏi bác sỹ).

+ Cần theo dõi ở các khoa cấp cứu hoặc khoa nhiễm và có sự kết hợp chuyên môn của bác sỹ sản khoa.

+ Sốt xuất huyết khi chuyển dạ là cực kỳ nguy hiểm, có nguy cơ băng huyết sau sinh và có thể tử vong.

6. Làm cách nào để mẹ bầu phòng tránh sốt xuất huyết?

Dành 10-15 phút mỗi tuần để dọn dẹp nơi mình làm việc, sinh sống. Lật úp các xô, lọ, chai cũ không dùng đến; cọ rửa và thay nước lọ hoa, chén nước cúng ít nhất 01 lần/tuần, dọn dẹp mái hiên, nóc nhà, máng xối,…