BẠI NÃO – Bệnh viện Sản Nhi An Giang

DANH MỤC CHIA SẼ

BS Trần Thị Ngọc Hòa, Khoa YHCT- PHCN

Bại não là từ dùng để mô tả một nhóm các rối loạn hằng định về phát triển tư thế và vận động, gây ra hạn chế hoạt động, từ đó gây ra các rối loạn không tiến triển theo thời gian mà các rối loạn này xảy ra ở não bộ trong thời kỳ phát triển của thai hoặc trẻ nhỏ.

Các rối loạn vận động này thường kèm theo rối loạn cảm giác, cảm nhận, nhận thức, giao tiếp và hành vi, kèm theo động kinh và các vấn đề về hệ cơ xương thứ phát.

Các thể bại não: Yếu một chi. yếu nửa người, yếu 2 chân, yếu 3 chi (ảnh hưởng chủ yếu 2 chân và 1 tay), yếu tứ chi (toàn bộ cơ thể bị ảnh hưởng)

Các yếu tố nguy cơ:

Trước sinh: Rối loạn gene, rối loạn nhiễm sắc thể, hội chứng khiếm khuyết lúc sinh, bất thường não bẩm sinh, nhiễm trùng bẩm sinh, những đợt nhồi máu trong lòng tử cung.

Các chất gây quái thai như: dùng thuốc (hoá chất, nội tiết tố), nhiễm độc hóa chất và kim loại nặng (chì, thuỷ ngân, thạch tín…), chế độ ăn thiếu chất (Iod, axit Folic), cocain, cồn,…

Chu sinh: Sinh non và nhẹ cân, nhuyễn não chất trắng quanh não thất, xuất huyết trong não thất, suy hô hấp, nhiễm trùng (viêm màng ối, viêm màng não sơ sinh).

Chấn thương lúc sinh.

Rối loạn chuyển hóa: tăng bilirubine máu không điều trị kịp thời gây vàng da nhân, hạ đường huyết,…

Các bài tập cơ bản bởi KTV vật lý trị liệu tại bệnh viện, ngoài ra người thân có thể học hỏi và tập thêm tại nhà 1-2 lần mỗi ngày.

Các bài tập cơ bản:

Trẻ bại não hay gặp các bất thường trong hoạt động kiểm soát đầu cổ và thân. Điều này dẫn đến việc trẻ chậm phát triển về vận động ở các mốc lật, ngồi, bò, đứng, đi.

Điều chỉnh đầu về vị trí trung gian ở tư thế nằm ngửa (hình 1)

(Hình 1- đặt đầu ở tư thế trung gian, phá vỡ phản xạ duỗi chéo chi dưới)

Tạo thuận nâng đầu bằng tay ở tư thế nằm sấp, tạo thuận nâng đầu bằng sử dụng gối kê trước ngực (Hình 2)

(Hình 2- sử dụng bàn xiên để tạo thuận lật, nâng đầu – cổ)

Điều chỉnh đầu cổ về vị trí trung gian ở tư thế nằm sấp trên bóng, thăng bằng ngồi trên bóng/bàn nghiêng

(Hình 3- điều chỉnh cổ về vị trí trung gian, tập mạnh các cơ vùng cổ)

Các bài tập ức chế và phá vỡ các phản xạ bệnh lý

Tập ức chế và phá vỡ phản xạ bệnh lý là các kỹ thuật ức chế, phá vỡ các phản xạ bệnh lý và phản xạ nguyên thủy nhằm tạo thuận cho quá trình phát triển và vận động của trẻ.

Tạo thuận và chỉnh sửa tư thế bàn tay co, gấp và sấp: Bàn tay ở trẻ bại não có xu hướng co quắp, nắm chặt. (Hình 4)

(Hình 4- phá vỡ bàn tay nắm chặt, gấp và sấp)

Chân trẻ bại não bắt chéo với nhau, bài tập tạo thuận phá vỡ phản xạ duỗi chéo ở tư thế nằm, phá vỡ phản xạ duỗi chéo tư thế ngồi trên sàn, phá vỡ phản xạ duỗi chéo bằng cách đặt trẻ ngồi trong ghế có bộ phận tách chân, phá vỡ phản xạ duỗi chéo ở trẻ tập đi trong thanh song song.